Logorytmika z elementami psychomotoryki

mgr Sylwia Kindlik, logopeda
Ośrodek Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczy
Niepubliczna Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna Wczesnego Wspomagania Rozwoju

data publikacji: 15.02.2016 r.

Ważnym elementem dla prawidłowego rozwoju każdego dziecka są wspólne zabawy z rówieśnikami. Biorąc w nich udział, dzieci rozwijają zdolności komunikacyjne, uczą się współdziałania w grupie oraz sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Dlatego też dla urozmaicenia terapii oraz celem poprawy funkcjonowania społecznego, emocjonalnego i intelektualnego naszych podopiecznych zostały wprowadzone zajęcia z logorytmiki. Jest to metoda stosowana w postępowaniu logopedycznym, opierająca się na rytmie muzycznym i tekstach słownych zestrajanych przez muzykę i łączonych z ruchami całego ciała. Wykorzystuje możliwość oddziaływania na sferę słuchową, słuchowo-ruchową i ruchową dziecka.
Głównym celem zajęć jest:

• Usprawnianie słuchowe i ruchowe dzieci z zaburzeniami mowy - uwrażliwienie ich na zjawiska wspólne dla muzyki i mowy, tj. rytm, melodię, tempo, dynamikę i barwę dźwięku;
• Wyrabianie orientacji w czasie i przestrzeni, koncentracji uwagi, stymulowanie do sprawniejszego myślenia;
• Kształcenie takich cech charakteru, jak: zdyscyplinowanie, porządek, poczucie odpowiedzialności, umiejętność współdziałania w grupie.

Przede wszystkim zabawy muzyczno-ruchowe, kształcąc ruchy całego ciała (makroruchy), wpływają pośrednio na usprawnianie narządów mownych (mikroruchy).

Pojedyncze zajęcia wiążą się z reguły z jakimś większym tematem, co sprzyja lepszemu kojarzeniu i zapamiętywaniu przekazywanych treści. Tematy zajęć dotyczą np.: zawodów, pojazdów, zwierząt, kolorów, domowych porządków (okazja do podkreślania świąt i tradycji), na zakupach, na wycieczce (szeroki wybór miejsc)
i piosenki popularne do zabaw, pląsów, do inscenizowania ruchem lub improwizowania rytmem. Podczas zajęć kierujemy się głównie zasadą poglądowości - przedmioty
o których jest mowa są prezentowane w naturze lub na ilustracji. Dla rozumienia czynności nazywanych w recytacji - wykonujemy je razem z dzieckiem.

Ćwiczenia dzielimy na:

• Ćwiczenia ruchowe - towarzyszy im muzyka, która odpowiada za ruch dziecka, reguluje napięcie mięśniowe, wycisza za duże napięcie psychiczne, a w razie potrzeby pobudza dziecko do działania. Poprzez te ćwiczenia kształcona jest u dziecka orientacja kierunkowa, która odgrywa ważną rolę w swobodnym przemieszczaniu się w przestrzeni-poczucia kierunku w odniesieniu do własnej osoby (pamięci ruchowej). Wiodące znaczenie dla terapii logopedycznej mają ćwiczenia ruchowe w połączeniu z piosenką, gdyż poza kształceniem funkcji psycho-ruchowych, kształcą wydolność aparatu głosotwórczego, regulują oddech, usprawniają aparat artykulacyjny.

• Ćwiczenia metrorytmiczne – są systemem dobranych ruchów wykonywanych ściśle z muzyką. W rytmice muzyka odgrywa rolę przewodnią, nadając kierunek ruchom. Występuje tu współdziałanie muzyki, woli i uczucia. Uwrażliwiają dzieci na zróżnicowane struktury czasowe przebiegów rytmicznych muzyki i zwiększają wydolność rytmiczno-ruchową aparatu mięśniowo-ruchowego dziecka. Tym samym usprawniają aparat ruchowy mowy. Rytmizowana mowa w formie ćwiczeń logorytmicznych ćwiczy pamięć ogólną i muzyczną, aparat mowy, poczucie rytmu, poczucie metrum, tempa i dynamiki.

• Ćwiczenia kształcące inwencję twórczą - polegają na improwizowanych ruchach do określonej melodii, inscenizacji piosenek, odgrywaniu scenek muzycznych itp. W ich skład wchodzą ćwiczenia melodyczne (gra na instrumentach tj. pianino, cymbałki, instrumenty elektroniczne; przedstawianie zdarzeń za pomocą ruchu i muzyki) oraz ćwiczenia ilustracyjno – taneczne (taniec, inscenizowanie piosenek, powtarzanie sekwencji ruchów).

Bibliografia:
Sachajska E., „Uczymy poprawnej wymowy”
Kilińska- Ewertowska E., 1993, Ćwiczenia logorytmiczne, Gdańsk.
Ćwiczenia muzyczno-ruchowe w terapii dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym, „Biuletyn Logopedyczny”, 1 (13) 2004, s. 17 – 22.
Rozentalowa A., „O logorytmice”, „Logopedia” 1971, nr 10.
Stadnicki A., Logorytmika i choreorytmika, Warszawa 1987.
Stadnicka J., Terapia dzieci muzyką, ruchem i mową, WSiP, Warszawa 1998.